به نقل از «فارس»

قالیچه ایرانی که پس از ۵۰ سال به ایران آمد

تاریخ انتشار: ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۲۴۳۲۰

به  گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، هفته پیش رفته بودم هنرستان هنرهای زیبا برای بازدید از یک نمایشگاه. نمایشگاهی از فرش اما نه یک فرش معمولی، فرش مکتب اصفهان. وارد نمایشگاه که شدم، انگار فضای متفاوتی را تجربه کردم. میان لچک ترنج‌ها و  گل‌های قالی‌های ابریشمی، گم شده بودم. گوشه‌ای از بهشت را به چشمم می‌دیدم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما دنبال کسی بودم تا نقش و نگارها را برایم توضیح دهد. از پله‌ها بالا رفتم. فرش‌های طبقه بالا گویی فاخرتر بود. هر کس کنار فرشی ایستاده و محو طرحش شده بود.

سمت راست، قالی نسبتا کوچکی با عرض ۱۱۰ سانتی‌متر، خودنمایی می‌کرد که ۱۶۰۰ گره داشت. این تعداد گره برای این عرض نشان از هنر هنرمند و ریزبافتی قالی بود. قالی را آقای صیرفیان از بزرگترین تولیدکنندگان قالی اصفهان تولید کرده بود. دست به دست شده بود و رفته بود آفریقا و دوباره برگشته بود به محل تولدش، اصفهان. محو تماشای قالی بودم  تا اینکه منصور سالاری، استاد  فرش دانشگاه هنر اصفهان را پیدا کردم. با حوصله فرش‌ها را برایم توضیح داد.

فرشی به مانند یک تابلوی هنری

به سمت فرشی رفتیم که  گویی شاهان هخامنشی در صحنه شکار، کمان به دست دارند . شاه، نفسش را حبس کرده تا شکاری بی‌نقص داشته باشد. جام‌های هخامنشی دور تا دور فرش خودنمایی می‌کند. آقای سالاری از بافت ۷۰ سال قبل حاج صادق صیرفیان می‌گوید که به طرح حاج میرزا آقا امامی بوده. می‌گوید این قالی به خاطر سنت‌شکنی‌اش، طرحی ویژه و منحصر به فرد دارد . چراکه  همیشه در اصفهان لچک‌ترنج و اسلیمی کار می‌شد ولی بندی که در این قالی طراحی شده، خلاقانه است و تمام رنگ‌ها و نقش‌ها یکدست پخش شده توی کار؛  مثل یک تابلو و اثر هنری.

او در ادامه می‌گوید: این قالی ، کل دنیا را گشته، ۵۰ سال در آمریکا بوده  و  وقتی مالکش فوت می‌کند ، بچه‌هایش قالی را به فروش می‌گذارند و کلکسیونری ایرانی به نام خانواده محمدصادق این قالی را می‌خرد. قالی به شکار هخامنشی معروف است و نگاره‌های اشکانی و ساسانی در حال شکارند. پراکندگی رنگ و نقش به چشم می‌آید و از نگاره‌هایی چون فلز لرستان، دسته‌های جام‌های هخامنشی، بازوبندهای هخامنشی و ساسانی در این کار استفاده شده است.

آرام دستم را روی فرش می‌کشم، هرچند هر فرش رمز و راز زیادی را درونش جای داده اما باید سراغ بقیه فرش‌ها هم بروم. بیشتر دقت می‌کنم. روی بعضی فرش‌ها اسم هنرستان هنرهای زیبا بافته شده. آقای سالاری می‌گوید بیشتر فرش‌های نمایشگاه، در هنرستان  هنرهای زیبا و در کارگاه قالی‌اش  تولید شده است و تعدادی از قالی‌ها  از مجموعه‌های خصوصی است.

قالی شکار چرخ، قالی بشریت و  قالی ماهی قالی‌های معروف هنرستان بود که طرحشان متعلق به استاد عیسی بهادری، مدیر هنرستان  بوده و ناظر بافت غلامعلی صفدرزاده حقیقی بوده است . طرح‌ها اکثرا لچک  ترنج هستند ولی نقش شکارگاه و  افشان هم میانشان دیده می‌شود. 

کارگاه قالی، حبس در دل تاریخ

این استاد دانشگاه درمورد تعطیلی کارگاه قالی هنرستان هنرهای زیبا اینطور توضیح می‌دهد: مکتب اصفهان از پیش از صفویان هم بوده ولی وقتی صفویه روی کار می‌آید محکم‌تر از قبل به کار خودش ادامه می‌دهد ولی با حملات افغان‌ها این هنر می‌خوابد و دوباره در زمان قاجار  اوج می‌گیرد. ولی کارگاه قالی هنرستان هنرهای زیبا که مکان مناسبی برای تولید قالی بود  با سیاست غلط دولتی تعطیل شد و محبور شدند طبق آن قانون کارگاه را تعطیل کنند . ولی همه پاتیل‌های رنگرزی، میزهای طراحی، داربافت‌ها وجود دارد. با یک نظر مثبت می شود این‌ها را کنار هم جمع کرد.

سیمرغ بر پهنای آسمان فرش رو به پرواز است، لچک ترنج‌ها در هم تنیده و نقش و نگارها میان بزهای کوهی و دونده قاجاری روییده‌اند، فرش‌ها در تراکم  مختلف به نمایشند. روی مشخصات یکی از قالی‌ها نوشته:« این قالی ذهنی‌بافی شده است.» بعضی‌شان  هم از جنس ابریشم نابند.  تار و پود ابریشمین از دور برق می‌زند و جلوه دیگری به قالی می‌دهد. مثل سوگلی دربار است که همه به او تعظیم می‌کنند و برایش شربت زعفران و گلاب می‌آورند.

رقص ماهی‌ها در دریای بیکران قالی اصفهان

آقای سالاری همچنان به توضیحاتش ادامه می‌دهد. رفته‌ایم سمت دیگر نمایشگاه. کنار یک قالی که به جای گل و مرغ، ماهی‌ها در دریای تار و پودها شنا می‌کنند و عروس‌های دریایی  غوطه‌ور می‌شوند. حلزون‌ها روی بوته‌های زیر آب، آرام آرام راه می‌روند و ستاره دریایی جای لچک ترنج وسط قالی را پر کرده است. استاد دانشگاه هنر می‌گوید: گرچه طرح اصلی قالی دریا، محرابی است ولی نگاره‌هایی که در آن  آمده  از آبزیان استفاده کرده  است.

 او درباره فرش مکتب اصفهان نیز می‌گوید: تداوم و تسلسل تولید درست و اصولی یک محصول در دراز مدت، باعث می‌شود سبک ویژه‌ای که مورد تایید متخصصان و افراد عادی جامعه است، قرار بگیرد. قالی اصفهان نیز از این قضیه مستثنی نیست. خانواده‌هایی که به برند تبدیل شدند و ارزش افزوده زیادی روی فرششان است، به این دلیل است که  تولیدکننده یک عمر اصولی کار کرده و  در  لچک ترنج و  اسلیمی و ختایی غوطه زده است.

فرشی از الیاف گلابتون در اصفهان

سالاری در ادامه می‌گوید:  این تکرار و تسلسل و بسامد باعث شده در درازمدت اعتبار بزرگی برای فرش اصفهان به وجود آید از خاندان صیرفیان، صفدرزاده حقیقی، مهدی‌ئی، دردشتی، زجاجی و محقق قالی داریم و کسانی هستند که در طول یک یا  دو یا سه نسل قالی‌های بی‌ایراد تولید و از بهترین مواد استفاده کردند و این نکات حساس را چندین سده نسل به نسل متعهدانه رعایت کردند تا این مکتب، به وجود بیاید و همه برای این مکتب احترام قائل باشند.

استاد دانشگاه هنر اصفهان می‌گوید: مکتب‌های فرش ایران فراوان است  و شامل فر ش بیحار، مشهد، آذربایجان، کاشان، نایین  و...می‌شود. گلیم فرش و  گلیم‌های ابریشمی در فرهنگ ما هست که می‌گویند خواجه در ابریشم و ما در گلیم، گلیم را چیز سطح پایینی در فرهنگ ما می‌دانند  ولی در زمان صفوی در اصفهان و کاشان گلیم را در رده خواجه قرار دادند و الیاف گلابتون توش به کار بردند. که یک تخته‌اش در موزه چهلستون است.

توضیحات آقای سالاری که تمام می‌شود، میان فرش‌ها چرخ می‌خورم. طاووسی وسط یکی از فرش‌ها، پرهایش را باز کرده، پروانه‌ها دور گل‌های باغ قالی، می‌چرخند . روی فرشی که شبیه در یک خانه است نوشته شده:« ما بر این در نه پی حشمت و جاه آمده‌ایم      از بدِ حادثه اینجا به پناه آمده‌ایم»  روی درها گلدان‌های بزرگی پرگل هست و گنجشکان و پروانه‌ها آسوده از هرجا، زندگی می‌کنند.

قالی اصفهان، موجودی زنده

انتهای سالن فرشی با نقش و نگاری از انواع طوطی با رنگهای مختلف و عروس هلندی با گونه‌های گل انداخته پرواز می‌کنند. فرش آنقدر جزییات دارد که هرچه به آن چشم می‌دوزم، خسته نمی‌شوم لحظه آخر دو تا طوطی گوشه بالا را می‌بینم که از نگاهم جا افتاده بود.

سربازان در شکار، کبک‌ها را به تور می‌اندازند و با کمان‌های کشیده و آماده، آهوهای بیچاره قالی را نشانه گرفته‌اند.  شیهه اسب‌هایشان از پشت قاب فرش شنیده می‌شود. آهویی در حال فرار است و دلت برایش می‌سوزد. اما  سنجاب‌ها روی تنه درخت پناه گرفته‌اند و روباه، موذیانه لای بوته‌ها  شکارچی را نگاه می‌کند.

آخرین تابلوی فرشی که در نمایشگاه دیدم، مرا برد کنار رودخانه. برف تازه کوه، زنده بود و تازه. خنکای آب را حس می‌کردی. جوجه اردک‌ها توی آب شنا می‌کردند و باد ملایمی می‌وزید. فرش‌ها زنده‌اند. گویی با آدم حرف می‌ز‌نند.

گزارش از: فائزه سراجان

پایان پیام/۶۳۱۲۴/

منبع: فارس

کلیدواژه: مکتب اصفهان قالی اصفهان هنرستان هنرهای زیبا قالی اصفهان کارگاه قالی آقای سالاری قالی ها فرش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۲۴۳۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فوری؛ سهمیه ایران در لیگ نخبگان مشخص شد

زارعی درباره سهمیه ایران در لیگ نخبگان آسیا توضیحاتی را ارائه کرده است. 

طرفداری | سهمیه ایران در لیگ نخبگان آسیا اعلام شده است.

مصطفی زارعی، مدیر صدور مجوز حرفه‌ای در این خصوص گفت:

سهیمه باشگاه‌های ایرانی برای لیگ نخبگان آسیا در سال جاری قطعا 2+1 است. براساس نامه AFC که برای تمامی فدراسیون‌های عضو ارسال شده است، ملاک سهمیه‌بندی باشگاهی هر کشور برای مسابقات آسیایی در سال 2024، رنکینگ فدراسیون‌ها در سال 2022 است.

با مراجعه به سایت AFC  رنکنیگ کشورهای عربستان با 93 امتیاز، ژاپن با 91  امتیاز، کره جنوبی با  88 امتیاز، قطر با 75 امتیاز، ایران با 72 امتیاز و امارات با 64 امتیاز به ترتیب اول تا ششم هستند که بر این اساس سهمیه‌های هر کشور تعیین شده است.

زارعی در پایان گفت:

متاسفانه با توجه به نتایجی که باشگاه‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا 2023 به دست آورده‌اند از یک سو و موفقیت‌های باشگاه‌های امارات، به احتمال بسیار زیاد سهمیه‌های ما برای لیگ نخبگان فصل بعد که از  شهریور 1404 آغاز خواهد شد کاهش خواهد یافتِ طوریکه احتمالا یک سهمیه مستقیم و یک سهمیه پلی آف خواهیم داشت.
 

از دست ندهید ????????????????????????

عبدالکریم حسن هم نامش را تغییر داد اعتراض سرمربی چلسی: VAR به فوتبال ضرر زده است آقای الگری سال بعد هم در تیم ما بمان! درگیری صلاح با کلوپ: ساکت شو!